امروزه از تجهیزات برقی پروژه‌های صنعتی استفاده می‌شود که انجام کار را برای ما بسیار آسان کرده و احتمال خطا و اشتباه را نیز به حداقل رسانده است. در کل اختراع تجهیزات برق صنعتی تحول بزرگی در زندگی بشر بود که بسیاری از کارها را برای او تا حد زیادی آسان نمود. با استفاده از وسایل برقی می‌توانیم مطمئن باشیم که کار ما به شکل ساده‌تر و قدرتمندتری انجام می‌شود.

با گسترش تولید وسایل برقی، استفاده از برق در صنعت‌های مختلف نقش کلیدی پیدا کرده است. اما استفاده از برق می‌تواند خطرآفرین نیز باشد. پس باید نکات ایمنی را در استفاده از آن رعایت کنیم. آن چه ما در این مقاله قصد داریم در مورد آن صحبت کنیم، تجهیزات برقی است که در پروژه‌های صنعتی از آن‌ها استفاده می‌شود. در ادامه برخی از این تجهیزات را به شما معرفی کرده و درباره آن‌ها توضیح می‌دهیم. اما بهتر است قبل از آن کمی در مورد برق صنعتی بدانیم.

برق صنعتی چیست؟

در حالت کلی می‌توان گفت به برقی که در انجام کارهای صنعتی و برای به کاراندازی وسایل و تجهیزات آن استفاده می‌شود، برق صنعتی می‌گویند. البته تعریف برق صنعتی شامل دانشی که برای به کارگیری برق در صنعت نیاز است، نیز می‌شود. از برق صنعتی تنها در پروژه‌های بزرگ استفاده نمی‌شود. به عنوان مثال در آپارتمان‌های مسکونی و ساختمان‌های تجاری، پمپ آب و آسانسورها با برق صنعتی کار می‌کنند. همچنین بخشی از اتوماسیون صنعتی را نیز می‌توان برق صنعتی دانست. زیرا اتوماسیون صنعتی به این معنی است که کارهایی را که در صنعت‌های مختلف انجام می‌شود، با استفاده از کامپیوتر روی برنامه قرار داد، که به صورت خودکار و اتوماتیک انجام شوند.

برای تجهیزات برقی که در پروژه‌های صنعتی استفاده می‌شوند از برق صنعتی استفاده می‌شود. زیرا در کارگاه‌ها و کارخانه‌ها میزان زیادی برق مصرف می‌شود و از آن جا که هنگام استفاده از برق در صورتی که مقدار آن از حدی فراتر رود، هزینه آن به صورت تصاعدی بیشتر می‌شود، صاحبان و مسئولان این کارخانه‌ها و کارگاه‌ها برای اینکه هزینه زیادی برای برق پرداخت نکنند، باید از برق صنعتی استفاده کنند. علاوه بر این برق صنعتی در مصارفی مانند بیمارستان‌ها و کسب و کارهای صنعتی کوچکتر نیز به صورت جزئی کاربرد دارد.

انواع تجهیزات برقی در پروژه‌های صنعتی

تجهیزات برقی زیادی برای استفاده صحیح و با بیشترین بهره‌وری از برق صنعتی در صنعت طراحی و استفاده می‌شوند. برای نگهداری و مدیریت این تجهیزات می‌توانیم آن‌ها را در یک تابلو برق صنعتی قرار دهیم.

تابلو برق صنعتی چیست ؟

به یک محفظه‌ی فلزی یا غیرفلزی که در آن تجهیزات الکترونیکی نصب شده است و بین آن‌ها ارتباط برقرار است، تابلو برق صنعتی می‌گویند. غالبا این محفظه را به صورت یک فضای بسته طراحی می‌کنند. زیرا نصب تجهیزات برقی در این محفظه می‌تواند خطراتی را به دنبال داشته باشد، که برای جلوگیری از این خطرات و مشکلات احتمالی، تابلو برق را به صورت یک فضای بسته طراحی می‌کنند. البته برای اینکه یک تابلو برق داشته باشیم لازم که نیست که حتما در یک فضای بسته باشد، اما رعایت این نکته، ایمنی آن را بالا می‌برد. تجهیزات برقی که در تابلو برق نصب می‌شوند، بستگی به کاری دارد که قرار است در پروژه‌های صنعتی برای ما انجام دهد. در ادامه برخی از این تجهیزات الکتریکال را که در برق صنعتی کاربرد دارند، معرفی می‌کنیم:

رله بی متال

رله بی متال یا رله حرارتی که در تابلوهای برق نصب می‌شوند، المان بسیار مهمی در تجهیزات برقی پروژه‌های صنعتی است که  نقش محافظ را در برابر بار الکتریکی اضافه و خطرات احتمالی برای موتور ایفا می‌کند. این قطعه از دو فلز ناهمجنس ساخته می‌شود که ضریب انبساط متفاوتی دارند. این فلزها از یک سمت به یکدیگر به صورت کامل جوش خورده و پرس شده‌اند به طوری که در نهایت مشخص نیست که این قطعه از دو بخش تشکیل شده است.

نحوه کار رله بی متال به این صورت است که هنگامی که جریان برق از آن عبور می‌کند، حرارت فلزهای آن بالا رفته و منبسط می‌شوند. از آن جا که جنس این دو فلز با یکدیگر متفاوت است و یکی از آن‌ها بیشتر از دیگری منبسط می‌شود، رله به سمت فلزی که کمتر منبسط شده، خم می‌شود. اگر میزان جریان برقی که از آن عبور می‌کند بیش از اندازه استاندارد باشد، رله آنقدر خم می‌شود که  مدار و به دنبال آن جریان برق را قطع می‌کند.

کنتاکتور

یکی دیگر از تجهیزات برقی که در پروژه‎های صنعتی بسیاری استفاده می‌شود، کنتاکتور است. این قطعه یک کلید الکترومغناطیسی است که می‌توان آن را کنترل کرد. از این قطعه برای قطع و وصل کردن مدار قدرت و کنترل استفاده می‌شود. وظیفه این قطعه این است که با استفاده از یک جریان که میزان آن کمتر از میزان جریان مدار اصلی است، آن مدار را قطع می‌کند. این کار به این صورت انجام می‌شود که هنگامی که یک جریان کوچک به کنتاکتور فرستاده می‌شود به این معنی است که کلید داخلی کنتاکتور باید در وضعیت On قرار بگیرد و هنگامی که این جریان قطع شد کلید نیز باید off گردد. از نظر کارکرد تفاوت کنتاکتور با رله این است که از کنتاکتور در جاهایی که آمپر بالایی دارند، استفاده می‌شود.

کلید حرارتی

از دیگر تجهیزات برقی که در پروژه‌های صنعتی از آن استفاده می‎شود، کلید حرارتی است. این کلیدها که به آن‌ها کلیدهای محافظ موتور نیز می‌گویند، مانند بی متال برای حفاظت در مقابل جریان‌های بالا استفاده می‌شوند. از کلیدهای حرارتی برای روشن و خاموش کردن الکتروموتورهای سه فاز استفاده می‌شود. مانند بی متال این کلیدها نیز در زیر جریان الکتریکی قابل قطع شدن هستند اما این کلیدها به دلیل خصوصیاتی که در ساختار آن‌ها است، نسبت به بی متال‌ها بهتر عمل می‌کنند و امنیت بیشتری را فراهم می‌کنند.

کلید اتوماتیک

هرگاه جریان برق بیش از اندازه، از مدار عبور کند، استفاده از یک کلید اتوماتیک برای قطع این جریان بسیار مفید است. این کلیدها همانطور که از نام آن‌ها پیداست، به صورت خودکار، کار خود را انجام می‌دهند. این کلیدها نسبت به کلیدهای غیراتوماتیک رله‌های بسیار هوشمندی دارند و برای حفاظت از مدار استفاده می‌شوند.

کلید مینیاتوری

این کلید نیز در تجهیزات برقی پروژه‌های صنعتی نقش حفاظتی در برابر جریان‌های بالا و خطرات احتمالی را ایفا می‌کند. یک فلز یا بی متال در این کلید وظیفه تشخیص میزان جریان الکتریکی را بر عهده دارد که در صورت افزایش آن برای حفاظت از تجهیزات دیگر مدار را قطع می‌کند. علاوه بر این، در کلیدهای مینیاتوری یک سیم پیچ وجود دارد، که با استفاده از جریان مغناطیسی اتصال کوتاه را تشخیص داده و در صورت بروز آن، مدار را قطع می‌کند.