تفاوت ترانسمیتر و سنسور چیست؟
تعریف ترانسمیتر و سنسور
آیا تا به حال کلمات ترانسمیتر (ترنسمیتر) به گوشتان خورده است؟ سنسور چطور؟ اغلب ما نام سنسور را برای کاربردهای مختلفی شنیدهایم. سنسورها امروزه در موارد بسیاری از جمله ساخت خودروها، ساختمان سازی، رباتیک و… مورد استفاده قرار میگیرند. در این مقاله، قصد داریم تا با همراهی شما، به بررسی تفاوت سنسور و ترانسمیتر های به کار رفته در صنعت بپردازیم.
سنسور
سنسور وسیله ای است که یک کمیت فیزیکی مانند دما(Temperature)، فشار(Pressure) یا جریان(Flow) را به صورت سیگنال دریافت میکند و آن را به المان الکتریکی بر حسب ولت یا میلی ولت(mv) تبدیل مینماید. به عبارتی دیگر می توان گفت که سنسور قادر است که یک کمیت فیزیکی را به نوع دیگری از کمیت ها مانند کمیت الکتریکی تبدیل نماید.
در حقیقت سنسور از یک حسگر که نوعی ابزار الکتریکی است برای اندازه گیری و مقیاس بندی تمامی تغییرات فیزیکی و شیمیایی استفاده می کند، و سپس نتیجه به دست آمده را به سیگنال های الکتریکی تبدیل خواهد کرد. با این وسیله می توان اطلاعات محیط خارجی را دریافت کرد. برای این که بتوانیم از این مقدار اندازه گیری شده و سیگنال تولید شده در صنعت به درستی استفاده کنیم؛ باید آن را به سیگنالی بر حسب آمپر ساعت(ah) تبدیل کنیم، زیرا خروجی سنسور را به علت مقاومتی بودن نمیتوان مستقیما به کنترل کننده متصل کرد.
پس از تبدیل این سیگنال، آن را به اتاق کنترل ارسال میکنیم و مقدار آن توسط اپراتور متخصص بررسی میشود و در صورتی که لازم باشد، اقدامات لازم انجام خواهد شد.
این تبدیل کمیت در مکان هایی مانند سایت های صنعتی، پالایشگاه ها، کارخانه ها و … که نیاز به محاسبه دقیق و سریع به صورت مرتب و مداوم دارد، چگونه انجام میپذیرد؟ اینجاست که ترنسمیتر ها وارد میشوند! اگر با ترنسمیتر آشنایی ندارید، برای درک بهتر و آشنایی بیشتر با ترنسمیترها و انواع آن ها، ابتدا مقاله “ترانسمیتر چیست؟ | 0 تا 100 ترنسمیتر” را مطالعه نمایید.
در تصویر زیر میتوانید انواعی از سنسورهای ساخت شرکت اپلیسنس را مشاهده کنید.
ترانسمیتر
به صورت کلی؛ ترانسمیتر یا ترنسمیتر (Transmitter) ابزاری است که میتواند یک کمیت فیزیکی مانند دما، فشار، سطح، جریان و… را اندازه گیری کرده و مقدار آن را به صورت سیگنالی بر حسب آمپر ساعت به مقصد مشخصی که معمولا اتاق کنترل میباشد، ارسال نماید.
از ترنسمیترها در صنایع مختلف بسیاری از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد، داروسازی و … استفاده میشوند که با توجه به نیاز آن صنعت، کمیت ها و مقادیر مختلفی را نمایش میدهند. میتوان گفت هر جا که نیاز به اتوماسیون و کنترل صنعت وجود داشته باشد، حضور ترنسمیترها بسیار پر رنگتر خواهد بود.
ترانسمیتر ها از چه اجزایی تشکیل شده اند؟
ترنسمیترها از 5 بخش تشکیل میشوند که عبارتاند از:
- برد (Board)
- کیس (Case)
- نمایشگر (LCD)
- ترنسدیوسر (Transducer)
- سنسور (Sensor)
بله درست دیده اید، سنسور!
سنسورها، بخشی جدا نشدنی در ترنسمیترها هستند. به طور کلی میتوان گفت آن ها انرژی فیزیکی را به سیگنال الکتریکی تبدیل میکنند، در حالی که ترنسمیترها این سیگنالهای الکتریکی را پردازش کرده و بر حسب آمپر ساعت (A/H) ارسال میکنند.
ترنسمیتر چگونه سیگنال را بر حسب A/H نمایش میدهد؟
ترانسمیترها معمولاً سیگنالهای خروجی خود را به صورت ولتاژ یا جریان نشان میدهند. این سیگنالها میتوانند در یک بازه مشخص از مقادیر ولتاژ یا جریان باشند که معمولاً بازه 4 تا 20 میلیآمپر یا 4 تا 20 ولت است.
برای نمایش فشار به واحد A/H (معمولاً استفاده میشود برای فشار هوا)، از یک فرمول تبدیل استفاده میشود. این فرمول توسط تولیدکننده ترنسمیتر تعیین میشود. بهعنوان مثال، فرض کنید فرمول تبدیل به شکل زیر باشد:
فشار (بار) = 16 / (سیگنال خروجی (میلیآمپر) – 4)
در اینجا، اگر ما سیگنال خروجی را بهعنوان مثال 12 میلیآمپر داشته باشیم، با جایگذاری مقدار سیگنال (12) در فرمول، مقدار فشار محاسبه میشود:
فشار (بار) 0.5 = 8/16 = 16/(4-12)
بنابراین، فشار معادل با 0.5 بار است. این روند برای تبدیل سیگنال خروجی ترانسمیتر به مقدار فشار با واحد A/H (بار یا بارسل) استفاده میشود.