هر آنچه که می بایست در مورد شیر آلات نفت و گاز صنعتی بدانیم
شیر آلات نفت و گاز را می توان یکی از ابزار آلات مکانیکی دانست که از آن برای تغییر فشار سیال موجود در لوله ها استفاده خواهد شد. در حقیقت عملکرد این دستگاه با حرکت عنصر دریچه ای شکلی می باشد که با اشکال متفاوتی همچون کروی، سماوری، کشویی، دیسکی و … در این دستگاه موجود است. این موضوع را می توان یک تعریف ابتدایی از شیر آلات کنترلی دانست که می تواند نشانگر سادگی این دستگاه باشد.
به نوعی می توان گفت که این دستگاه دارای یک بدنه است که می تواند، فشار ناشی از جریان مایع عبوری را تغییر داده و آن را در بر بگیرد. در حقیقت این دستگاه از یک دریچه برای بستن و یا تنظیم عبور سیال، در کنار یک دسته برای تنظیم موقعیت دریچه شیر متشکل شده است. امروزه از شیر آلات نفت و گاز صنعتی در پروسه های متعددی بهره گیری می کنند.
انواع مختلف شیر آلات
Manual Valves: شیر آلات نفت و گاز دستی هستند که برای عملکرد صحیح آن نیاز به نیروی انسانی شاغل در محیط وجود دارد.
Control Valves: نوعی از شیر آلات است که با استفاده از نیروی موجود در جریان مایع، گاز و هوا عمل می کند.
Electric Motor Operated Valves: یکی دیگر از انواع شیر آلات بوده که برای کنترل آن نیاز به نیروی برق وجود دارد.
اصلی ترین وظایف شیر آلات صنعتی
- تغییر فشار جریان سیال: یکی از مهم ترین وظایف این محصول است که می تواند تنظیم کننده عبور سیال از لوله ها باشد. در این بخش شیر آلات وظیفه ممانعت از عبور جریان سیال را به عهده داشته که این کار را با یک عنصر میانی انجام خواهد داد. در اصطلاح عامیانه این دستگاه را گاها با نام شیر مسدود کننده نیز می شناسند. شایان ذکر است که این عملکرد تقریبا در اکثر شیرها همسان است.
- کنترل مایع عبوری: در این محصول عناصر تشکیل دهنده آن می توانند جریان مایع و فشار آن را برای رسیدن به هدف مورد نیاز کنترل کنند. توجه داشته باشید که این موضوع عملا در انواع شیر های کروی، کشویی و دیگر موارد تقریبا یکسان است.
- تغییر مسیر جریان سیال شیر آلات نفت و گاز: جالب توجه است که جریان مایع موجود در لوله ها، می تواند با استفاده از شیر آلات چند جهته به سمت هدف اصلی تغییر مسیر دهد. در این بخش معمولا از شیر های سه راهی استفاده می شود. شایان ذکر است که شیر های 4 و 5 راهه نیز وجود دارند، اما کمتر مورد استفاده قرار می گیرند. در حقیقت تعداد راه های طراحی شده به تناسب استفاده از آن می تواند تغییر کند.
- بستن دو مرحله ای: در مواردی که دستگاه های مورد استفاده ما از نوع کنترلی ناپیوسته طراحی و اجرا شده باشند. در چنین مواردی برای این که بتوانیم جریان سیال را به درستی وارسی کنیم باید یک کنترل دو مرحله ای را مورد استفاده قرار دهیم. این شرایط می تواند با بهره گیری از 2 شیر هم جهت جریان بای پس صورت گیرد.
در واقع هر زمان که 2 شیر باز باشند، سیال می تواند با سرعت عبور کند، اما اگر یکی از شیر ها بسته باشند، جریان شیر دیگر کاهش یافته و آرام به سطح اندازه گیری در نظر گرفته شده می رسد. زمانی که 2 شیر کنترلی بسته باشند، جریان سیال نیز به صورت کامل قطع خواهد شد.
- ترکیب سیالات در شیر آلات نفت و گاز صنعتی: در مواردی که نیاز به ترکیب دو سیال متفاوت وجود داشته باشد، از 2 شیر استفاده خواهد شد که به صورت T شکل روی یکدیگر قرار گیرند. در چنین حالتی این شیر ها را می توان با استفاده از یک محرک، کنترل کرده و برای ترکیب سیالات مورد استفاده قرار داد. در حقیقت مهم ترین کاربرد آن دست یابی به دمای مورد نظر در سیال است.
معرفی شیر آلات صنعتی کنترلی
در حقیقت نوعی از شیر آلات نفت و گاز است که آن ها را در اصطلاح با عنوان نازل کنترلی نیز می شناسند. این دستگاه را می توان یکی از مهم ترین محصولات مورد استفاده در صنایع متفاوت دانست که یکی از معروف ترین کاربرد های آن بهره گیری از شیر آلات کنترلی در صنایع نفت و گاز است. شایان ذکر است که این شیر آلات مورد استفاده برای کنترل شرایط عملیاتی همچون جریان، فشار، دما و سطح مایع است.
همان گونه که از اسم این دستگاه مشخص است می توان گفت که شیر آلات نفت و گاز کنترلی وظیفه تغییر فشار سیال را بر عهده دارند که این عملیات از کنترل گر به آن فرمان داده می شود. توجه داشته باشید که نیروی مورد نیاز جهت باز و بسته شدن این شیر بسته به نوع استفاده می تواند در انواع متفاوت هیدرولیکی، الکتریکی و پنوماتیکی طراحی و اجرا شود.
انواع شیر آلات نفت و گاز صنعتی کنترلی
جالب توجه است که این محصول بسته به نوع نیاز و استفاده کاربر در انواع متفاوتی تولید می شود که عموما از آن در صنایع مختلفی همچون نفت و گاز بهره گیری خواهد شد. انواع متفاوت این شیر آلات عبارتند از:
- شیر کنترلی زاویه ای
- شیر کنترلی گلوب
- شیر کنترلی چرخشی
- شیر کنترلی دیافراگم
- شیر کنترلی سوپاپ های هوادار
- شیر کنترلی استوانه ای کشویی
- شیر کنترلی دریچه های پیستون زاویه ای
جنس شیر آلات نفت و گاز
به صورت مشخص نمی توان عنوان کرد. که این نوع از محصولات با چه جنسی ساخته می شوند. در حقیقت جنس مواد تشکیل دهنده این محصول می تواند. بر اساس نیاز کاربران کاملا متفاوت باشد. شیر آلات مورد استفاده در کارهای ساختمانی از نوع چدنی، برنجی، برنزی و گاها استیل تولید می شوند، که هر کدام زیبایی و ظرافت متفاوتی را برای کاربر فراهم می آورد.
اما در مقابل شیر آلاتی که از آن ها در صنایع مختلفی همچون کارخانه جات پتروشیمی، نیروگاه ها، صنایع غذایی و پالایشگاه های موجود در سطح کشور مورد استفاده قرار می گیرد، بسته به نوع سیال عبوری از آن و البته محیطی که شیر آلات نفت و گاز باید در آن قرار بگیرند، می تواند متشکل از فولاد کربنی، فولاد آلیاژی و فولاد زنگ نزن باشد. شایان ذکر است که این شیر آلات معمولا به صورت دستی یا خودکار باز و بسته می شوند.